Uczestnicy projektu Świętokrzyska Kuźnia Smaków z wizytą na Lubelszczyźnie

W ramach projektu  Świętokrzyska Kuźnia Smaków  od 7 do 9 czerwca br. 56 osób z powiatów: kieleckiego, ostrowieckiego, opatowskiego i sandomierskiego,  w tym liczna grupa członków szlaku ŚKS  gościła z wizyta studyjną na Lubelszczyźnie. Organizatorem wyjazdu był Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach a gospodarzem pobytu na Lubelszczyźnie Fundacja „Przyroda – Tradycja – Ludzie” oraz Lokalna Grupa Działania „Zielony Pierścień” w Kośminie (gmina Żyrzyn).

Wizyta rozpoczęła się od  zwiedzania siedziby gospodarzy – XIX - wiecznego dworku  Kossaków  w którym mieści się również centrum edukacji i izba pamięci pisarki Zofii Kossak-Szczuckiej. Na 4-hektarowej działce przylegającej do rzeki Wieprz LGD w ramach środków z funduszy szwajcarskich  utworzyła infrastrukturę dla turystów w tym, pole biwakowe z miejscami dla camperów i przystań kajakową. Zbigniew Pacholik, prezes LGD „Zielony Pierścień podczas  wykładu  na temat „Budowa markowego produktu turystycznego opartego o kuchnię regionalną i produkt lokalny oraz mechanizmy jej skutecznej reklamy” przedstawił przykłady ciekawych projektów sieciowych zrealizowanych  z udziałem LGD  które przyczyniły się do rozwoju przedsiębiorczości na bazie produktów lokalnych i rozwijających turystykę oraz zasady certyfikacji produktów lokalnych zrzeszonych w sieci jak: utworzenie sieci szlaków rowerowych o długości ponad 500 km, Ekomuzeum Lubelszczyzny „Żywa Tradycja”, sieć Izb Produktów Lokalnych, oznakowanie szlaku kajakowego na odcinku Dolnego Wieprza. Część tych  przedsięwzięć mieliśmy okazją zobaczyć a przede wszystkim spotkać się z ludźmi, którzy z pasją  je prowadzą  i rozwijają co zapewnia  im  godne utrzymanie.   

Podczas bardzo napiętego programu pobytu odwiedziliśmy 5 podmiotów, które poprzez LGD „Zielony Pierścień” uzyskały środki z funduszy szwajcarskich na rozwój działalności. I tak byliśmy w rodzinnym mikroprzedsiębiorstwie „Manufaktura Różana” w Starej Wsi koło Końskowoli, które legalnie produkuje certyfikowane przez LGD produkty tradycyjne  z płatków i owoców róży, niektóre z nich  wpisane są  na listę produktów tradycyjnych prowadzoną przez  Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi: soki, konfitury, przeciery. Warto podkreślić, że Lubelszczyzna utożsamiana jest od lat  z  różą, można ją spotkać wszędzie: przy  drodze, jako roślina śródpolna, na skwarach czy w ogrodach. Nazywana jest  różą  pomarszczoną (Rosa rugosa ), którą mieszkańcy wykorzystują do celów przetwórczych, piszą również o niej w publikatorach, literaturze, pojawia się w gadżetach. Kolejnym miejscem była winnica „Rzeczyca” w Rzeczycy (gmina Kazimierz Dolny), niewielka plantacja winorośli o powierzchni  0,5 ha, bardzo malowniczo położona w której mogliśmy  zwiedzić  piwnicę oraz zdegustować pięć gatunków miejscowego wina.  Równie interesująca była wizyta w rodzinnym mikroprzedsiębiorstwie „Moje Owoce” w Klementowicach (gmina Kurów). Mała przetwórnia zatwierdzona przez Inspekcję Sanitarną przetwarza owoce tylko  z własnych plantacji,  ich przetwory oparte na tradycyjnych przepisach są certyfikowane przez LGD - soki, musy, konfitury. Kolejnym bardzo ciekawym miejscem była wizyta w mikroprzedsiębiorstwie,  olejarni „Skarby Natury” w Zabłociu (gmina Markuszów). Właściciele posiadają gospodarstwo ekologiczne certyfikowane w którym uprawiają rośliny  oleiste, zbożowe, strączkowe oraz zioła. Z  lnu, rzepaku, lnianki, ostropestu, wiesiołka, czarnuszki  i gorczycy białej  tłoczą  na zimno olej we własnej olejarni, która została zatwierdzona przez Inspekcję Sanitarną. Gospodarstwo zajmuje się również edukacją dzieci i młodzieży,  zrzeszone jest  w Sieci „ Zagrody Edukacyjne” koordynowanej przez Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Krakowie. Kolejnym  bardzo urokliwym miejscem była wizyta w Celejowie w gospodarstwie agroturystycznym „Pod Jabłonią”. Uzyskane wsparcie ze  środków szwajcarskich właściciele przeznaczyli na adaptację budynku gospodarczego na agroturystykę. Bardzo gustownie urządzone wnętrza, mogły być również  inspiracją dla  uczestników seminarium szczególnie tych,  prowadzących agroturystykę. Pokoje oznaczone nazwami starych odmian jabłoni, wystrojem  a szczególnie kolorystyką nawiązywały do ich cech.

Wszystkie odwiedzane obiekty należały   do sieci Izb Produktów Lokalnych, były oznakowane logo sieci oraz prowadziły sprzedaż na miejscu a niektóre również poprzez internet.  Przepiękna pogoda, która  towarzyszyła seminarium pozwoliła uczestnikom cieszyć się z uroków Kazimierza Dolnego, Nałęczowa i Puław gdzie mieliśmy okazję również być a szczególnie  Kazimierz z jego cudownym klimatem średniowiecznego miasteczka,  położeniem nad Wisłą oraz słynnymi kogutami.  Już przy wjeździe do miasteczka nieopodal rynku, wita  turystów duży kazimierski kogut, jest symbolem Kazimierza i nie tylko za sprawą  głośnej walki o patent na ten artystyczny wypiek, ale również jako legenda, sięgająca czasów pogańskich, dlatego  wszyscy przyjezdni  kupują koguty na  pamiątkę pobytu w miasteczku. Część grupy aby posmakować tych najlepszych w mieście  kogutów dotarła do  „Piekarni Sarzyński”. Założona przez Mistrza Piekarskiego Cezarego Sarzyńskiego, jest kontynuacją stuletnich rodzinnych tradycji. Z wnętrza pięknej kamienicy przy ulicy Nadrzecznej już  na odległość  wydobywa się zapach chleba, kulebiaków i sławnych maślanych kogutów. Bardzo ładne, stylowo urządzone wnętrze zachęca do zatrzymania się choćby na partę chwil, można tu również wypić lokalne piwo Koźlak.

Wyjazd szkoleniowy był okazją do poznania bardzo ciekawych inicjatyw realizowanych przez naszych lubelskich sąsiadów, które służą rozwojowi obszarów wiejskich a także uatrakcyjniają go turystycznie. Również lokalna kuchnia, którą mieliśmy okazję posmakować, między innymi w Restauracji „Rozanna” w Wąwolnicy i w Bochotnicy w „Grocie  Bochotnickiej” wpisuje się w atrakcyjność tego obszaru i jest jego mocną strona. Warto również wspomnieć o ponadplanowych przedsięwzięciach, które finansowo wspierane były przez LGD a które gospodarze bardzo chcieli nam pokazać jak: „Park Miniatur” i „Park Labiryntów” w Rąblowie, gdzie na powierzchni 1,5 ha zlokalizowanych jest  50 miniatur obiektów  architektury drewnianej charakterystycznej dla Kazimierza, Nałęczowa i Puław oraz labirynt roślin. Zobaczyć tu można m.in. miniatury nałęczowskich willi, zabudowań Kazimierza Dolnego, zabytki kultury żydowskiej, budynki mieszkalnie i gospodarcze oraz  pięć  labiryntów -   najłatwiejszy dla dzieci w trawie,  truskawkach, różany  i najtrudniejszy w szmaragdowej tui. Kolejnym miejscem była  Stacja Badawcza Ekologii, Klimatu i Dziedzictwa Kulturowego Subregionu „Dolina Szkła” w Kęble koło Wąwolnicy. To gospodarstwo ekologiczne, edukacyjne i szkoleniowe,  współpracuje ze Szkołą Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, znajduje się tu również stacja pomiarów meteo, niespodzianką były  warsztaty z przygotowania herbatek z ziół występujących na terenie  gospodarstwa. Odbyliśmy również spotkanie z właścicielką  masarni „Swojskie wędliny" w Bronicach, w jej sklepie z wędlinami tradycyjnymi w Nałęczowie,  szczególnie cenne dla uczestników seminarium  zajmujących się przetwórstwem mięsa. Właścicielka zwracała uwagę na działania marketingowe jakie prowadzi w swoim biznesie oraz na  sam sposób  wytwarzania  wyrobów, gdzie kluczem sukcesu jest jakość wynikająca z tradycyjnej  receptury i tradycyjnego sposobu wytwarzania.   Podsumowując ten trzydniowy wyjazd szkoleniowy, wszyscy jego uczestnicy wynieśli  dużo dobrego, mogli podpatrzeć a przede wszystkim wykorzystać ciekawe pomysły do własnych przedsięwzięć. Wyjazd był też okazją do wymiany doświadczeń, nawiązania kontaktów, poznania lokalnie wytwarzanej wysokiej  jakości żywności oraz zwiedzenia przepięknego zakątka naszego kraju jakim jest trójkąt turystyczny - Kazimierz Dolny, Nałęczów, Puławy.
                                                                                                                                                                

     Teresa Wąsik
                                                                                                                                                                  Koordynator projektu